Tıp Dilinde Ne Nedir? – Doktorca Konuşanların Sözlük Rehberi 
Selam sevgili forum ahalisi! 🩺
Hiç doktora gitmişsinizdir de, “Hocam boğazım ağrıyor” dersiniz, o size “Farengit olmuşsunuz” der ya… İşte o an yüz ifadeniz, “Ben basit bir insandım, neden tıbbın bilinmez diyarına atıldım?” kıvamına gelir.
Bugün sizlerle, tıp dilinin o havalı ama bazen de “Bu ne ya?” dedirten kelime dünyasına mizahi bir giriş yapacağız.
Tabii bu dilin kullanımında da erkek doktorlar ile kadın doktorlar arasında ince farklar var. Erkek doktorlar çözüm odaklı ve stratejik yaklaşımlarıyla “sorunu hızlı teşhis etme” peşindeyken, kadın doktorlar empatiyle, tatlı tatlı açıklayarak hastayı rahatlatma konusunda usta. Hadi gelin hem kelimeleri çözümleyelim hem de bu farklara gülerek bakalım.
---
1. Erkek Doktor: Tıbbi Terminolojinin Komando VersiyonuErkek doktor dediğin…
- Hastanın şikâyetini dinler, hızlıca 3 kelimelik tıbbi özet çıkarır: “Akut bronşit, antibiyotik, 7 gün.”
- Konuşurken kelimeleri kısaltmayı sever. “EKG’nizi alalım, hemogram bakarız, CRP yüksekse AB başlayalım.”
- Hastanın yüzündeki boş bakışı fark etmez, çünkü kafasında bir sonraki 4 hastanın planını yapıyordur.
- Soruyu net ve kısa sorar: “Ağrı var mı? Kaç gündür? Sigara?”
Ama bazen bu “stratejik hız” hastayı dumura uğratır:
— Hasta: “Hocam, bu ne demek?”
— Doktor: “Basit soğuk algınlığı işte.”
Bak bunu başta söyleseydin, biz de “bronşit” ile “broş” arasındaki bağlantıyı kurmaya çalışmazdık.
---
2. Kadın Doktor: Tıbbın Google Translate’iKadın doktor dediğin…
- Önce gülümser, sonra teşhisi koyar.
- Tıbbi terimi söyler ama hemen yanına halk dilinde çevirisini ekler: “Tonsillitiniz var, yani bademcikleriniz şişmiş.”
- Hastaya “korkma, iyileşeceksin” enerjisi verir.
- Muayene sırasında sadece hastalığı değil, hastanın moralini de tedavi eder.
Bir kadın doktorun hastaya yaklaşımı genelde şöyle olur:
— “Boğazınızda hafif bir enflamasyon var, bu şu demek; biraz kızarmış, iltihaplanmış. 1 hafta dinlenin, sıcak çorba için.”
Yani hem teşhis var hem tedavi planı hem de moral motivasyonu paketi.
---
3. Tıp Dilinin Günlük Hayattaki KarşılıklarıŞimdi gelelim asıl olaya… İşte tıp dilinde sıkça duyduğumuz bazı kelimeler ve biz fanilerin anlayacağı şekilde çevirileri:
- Akut → “Aniden oldu” demek. Ama doktor söyleyince sanki aksiyon filmi başlıyor gibi.
- Kronik → “Bitmiyor, sürekli.” Yani yıllardır çektiğiniz bel ağrısının şatafatlı adı.
- Ödem → “Şişmiş işte.”
- Enfeksiyon → “Mikrop kapmışsın, geçmiş olsun.”
- Benign → “İyi huylu.” Hani komşunun sessiz kedisi var ya, işte öyle.
- Malign → “Kötü huylu.” Mahalledeki dedikoducu teyze gibi.
- Hipertansiyon → “Tansiyonun biraz fazla havalı takılıyor.”
- Hipotansiyon → “Tansiyonun üşengeç.”
---
4. Tıp Dili ve Hasta Arasındaki Efsane Diyaloglar— Doktor: “Akut faringit.”
— Hasta: “Akut… şey mi? İlaç adı mı bu?”
— Doktor: “Hafif ödem var.”
— Hasta: “Hocam ben evde şişlik giderici krem sürsem olur mu?”
— Doktor: “CRP yüksek.”
— Hasta: “O ne?”
— Doktor: “Vücudunuzda savaş var.”
— Hasta: “Kim kazanıyor?”
---
🩺 5. Erkek & Kadın Yaklaşımlarının Tıbbi Sözlük Üzerindeki Farkı
Aynı teşhis, farklı sunum:
Erkek Doktor:
— “Akut otitis media. 7 gün antibiyotik.”
Hasta: “…?”
Kadın Doktor:
— “Orta kulak iltihabınız var. Bu biraz can yakabilir ama 7 gün antibiyotikle geçer.”
Hasta: “Hah! Şimdi oldu.”
Buradan çıkarım şu: Tıp dili evrensel ama çeviri hizmeti, doktorun tarzına bağlı. Erkekler “hızlı teşhis, net çözüm” modunda; kadınlar ise “anlaşılır teşhis, moral desteği” modunda.
---
6. Forumdaşlardan Beklenen KatkılarHadi şimdi siz de dökün içinizi:
- Doktorunuzun söylediği ama anlamayıp sonra Google’dan arattığınız tıbbi terimler neler?
- Erkek/kadın doktor farkını siz nasıl deneyimlediniz?
- Tıp dilini yanlış anlayıp komik duruma düştüğünüz oldu mu?
Hadi bakalım, bu başlık biraz şenlensin, biraz da “ah evet, bana da oldu” itiraflarıyla dolsun.
---
Son SözTıp dili başta karmaşık gelebilir ama işin özü basit: Doktorlar aralarında “latin konuşur” ki dünya çapında anlaşabilsinler. Bizim içinse önemli olan, bunun günlük dile çevrilmiş hâlini anlayabilmek. Ve işte bu noktada empati, sabır ve biraz da mizah devreye giriyor. Çünkü sonuçta gülmek de en iyi ilaç değil mi?
---
İstersen ben bu yazıya, “en komik tıbbi terim yanlış anlamaları” diye ayrı bir bölüm ekleyip forumda kahkaha tufanı başlatacak şekilde genişletebilirim.